W celu doboru odpowiedniego leku pożądana jest znajomość jego mechanizmu działania. To właśnie działanie produktu leczniczego determinuje skuteczność w zakresie przeciwdziałania występującym objawom chorobowym. Na czym polega mechanizm działania citalopramu?
Jak działa citalopram?
Citalopram należy do selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Serotonina jest neurotransmiterem pobudzającym receptory serotoninowe zlokalizowane w synapsach, których pobudzenie wiąże się z poprawą nastroju. Podczas neurotransmisji jest ona wydzielana do szczeliny synaptycznej, gdzie pobudza odpowiednie receptory, a następnie jest wychwytywana z powrotem. Citalopram działa poprzez hamowanie wspomnianego wychwytu zwrotnego, przez co serotonina dłużej przebywa w szczelinie synaptycznej i powoduje intensywniejsze pobudzenie receptorów serotoninowych. To z kolei jest odpowiedzialne za działanie antydepresyjne tej grupy leków.
Na czym polega wybiórczy charakter citalopramu?
Citalopram jest lekiem psychotropowym, który zaliczany jest do grona wybiórczych (selektywnych) inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Duża selektywność citalopramu sprawia, że lek ten wykazuje minimalne powinowactwo bądź całkowity brak wpływu na wychwyt noradrenaliny (NA), dopaminy (DA) i kwasu gamma-aminomasłowego (GABA).
Ograniczone powinowactwo leków z citalopramem dotyczy również receptorów:
- opioidowych,
- muskarynowych,
- cholinergicznych,
- histaminowych H1,
- benzodiazepinowych,
- adrenergicznych α1, α2 oraz β,
- dopaminowych DA D1 i DA D2,
- serotoninowych 5-HT1A i 5-HT2.
Warto wspomnieć, że długotrwałe leczenie citalopramem nie wiąże się z występowaniem zjawiska tolerancji na proces hamowania wychwytu serotoniny. Co więcej, wysoka wybiórczość citalopramu (tj. niewielkie powinowactwo receptorowe) sprawia, że lek ten wywołuje znacznie mniej działań niepożądanych niż inne środki psychotropowe.
Dawkowanie i odstawienie citalopramu
Leki z citalopramem zaleca się stosować raz dziennie – wielkość dobowej dawki produktu leczniczego jest określana indywidualnie do każdego pacjenta i stopnia zaawansowania choroby. Dawki citalopramu wahają się od 10 do 60 mg. Skuteczność terapeutyczna leku jest przeważnie obserwowana po co najmniej kilku tygodniach farmakoterapii.
Odstawienie citalopramu ma charakter stopniowy i nigdy nie powinno nastąpić w sposób nagły. Lekarz powinien powoli zmniejszać dawkę stosowanego leku, aby zminimalizować ryzyko występowania objawów zespołu odstawienia. Odstawianie produktu leczniczego z citalopramem powinno trwać przez co najmniej 2 tygodnie i przebiegać pod kontrolą lekarza prowadzącego.
